23
08
Son yıllarda, Türkiye'de hazır giyim ve ayakkabı sektöründe ciddi bir pazar kaybı yaşanıyor. Yüksek enflasyon, ithalatta artış, ihracattaki durgunluk ve maliyetlerdeki yükseliş bu durumu tetikleyen başlıca etkenler arasında yer alıyor. Ancak sektör temsilcilerinin dikkat çektiği en önemli sorunlardan biri, taklit ve sahte ürünlerin piyasada giderek daha fazla yer bulması. Üstelik bu taklit ürünler artık yalnızca bireysel satışlarla sınırlı kalmıyor; taklit mağazalar bile açılmaya başladı. Bu blog yazısında, taklit ürünlerin ve mağazaların sektör üzerindeki etkilerini, yaşanan pazar kaybını ve sektörün bu zorluklarla nasıl başa çıkabileceğini derinlemesine inceleyeceğiz.
Sertifika Programlarımızı İncelemek için tıklayın
Taklit Mağazaların Yükselişi ve Sektöre Etkileri
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten ve Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, taklit ürünlerin artık yalnızca küçük ölçekte üretilmediğini, aksine taklit mağazaların bile açılmaya başladığını vurguluyorlar. Ünlü markaların dekorasyonundan çalışanlarına kadar her detayının taklit edildiği bu mağazalar, gerçek mağazalardan ayırt edilemeyecek kadar profesyonel bir şekilde tasarlanıyor.
Özellikle turistik bölgelerde, bu tür mağazaların sayısında ciddi bir artış görülüyor. Sinan Öncel, Bodrum merkezde yıllardır faaliyet gösteren bir mağazanın kapanarak yerine tamamen sahte ürünler satan bir mağaza açıldığını belirtiyor. Bu tür mağazalar, turistler tarafından gerçek zannediliyor ve bu durum, markaların itibarına büyük zarar veriyor.
İthalatın Artışı ve İhracattaki Durgunluk: Sektör Nasıl Etkileniyor?
Türkiye'de hazır giyim ve ayakkabı sektörü, uzun yıllardır hem iç hem de dış pazarda güçlü bir performans sergiliyordu. Ancak son dönemde, ithalatta yaşanan artış ve ihracattaki durgunluk, sektörün pazar kaybı yaşamasına neden oldu. 2024 yılının ilk 6 ayında, masaüstü bilgisayar ve dizüstü bilgisayar satışlarında olduğu gibi, bu sektörlerde de ciddi bir gerileme yaşandı.
TASD Başkanı Berke İçten, Türkiye'de üretim yapmak yerine yurtdışında üretip Türkiye'ye getirmenin daha ucuz hale geldiğini belirtiyor. 2024 yılının ilk 6 ayında, Türkiye'nin ayakkabı ihracatı 630 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam, bir önceki yılın aynı dönemine göre ciddi bir düşüşe işaret ediyor. İçten, bu durumun temelinde sektörün rekabet gücünü kaybetmesinin yattığını ifade ediyor.
Sertifika Programlarımızı İncelemek için tıklayın
Taklit Ürünlerin Yaygınlaşması: Hangi Markalar Etkileniyor?
Taklit ürünlerin yaygınlaşması, yalnızca global markaları değil, yerli markaları da derinden etkiliyor. Özellikle kendi markasını yaratmaya çalışan yerli firmalar, bu haksız rekabet karşısında büyük bir darbe alıyor. Berke İçten, sahte ve taklit ürünlerin, özellikle iç piyasadaki yerli markalara büyük zarar verdiğini belirtiyor.
Bu tür ürünlerin yerli markalara verdiği zarar, yalnızca satışlarda yaşanan kayıplarla sınırlı kalmıyor. Aynı zamanda markaların itibarını zedeleyerek, uzun vadede pazar payı kaybına yol açıyor. İçten, devletin bu konuda daha kararlı adımlar atması gerektiğini ve sahte ürünlerle mücadele konusunda daha etkin politikalar geliştirilmesi gerektiğini vurguluyor.
Perakende Satışlardaki Gerileme: Nedenleri ve Sonuçları
Taklit ürünlerin yaygınlaşması ve ekonomik belirsizlikler, perakende satışlarda da ciddi bir düşüşe yol açtı. BMD Başkanı Sinan Öncel, hazır giyim ve ayakkabı kategorilerinde ortalamanın üzerinde bir satış gerilemesi yaşandığını belirtiyor. Temmuz 2023'e göre ciro artışının resmi enflasyonun altında kaldığını beyan eden markaların oranı yüzde 66'ya ulaşmış durumda. Bu da markaların cirolarındaki artışın, maliyetleri karşılamada yetersiz kaldığını gösteriyor.
Özellikle kira ve ortak alan giderleri, markaların en önemli maliyet kalemlerinden biri haline geldi. Sinan Öncel, son bir yılda kiralarda dolar bazında yüzde 32,11 oranında bir artış yaşandığını belirtiyor. Bu durum, perakende satışları olumsuz etkileyen en önemli faktörlerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Yüksek kira artışları, ürün fiyatlarına yansıtıldığında enflasyonla mücadeleyi olumsuz etkiliyor ve ticari hayatı sekteye uğratıyor.
Sertifika Programlarımızı İncelemek için tıklayın
Sektör Temsilcilerinden Devlete Çağrı: Acil Çözümler Gerekiyor
Taklit ürünlerin ve taklit mağazaların yarattığı sorunlar, yalnızca sektör temsilcilerini değil, aynı zamanda ülke ekonomisini de olumsuz etkiliyor. Türkiye'nin marka değeri, bu tür haksız rekabet koşulları altında ciddi şekilde zarar görüyor. Sektör temsilcileri, devletin bu konuda daha etkin önlemler alması gerektiğini belirtiyorlar.
Berke İçten, devletin sahte ve taklit ürünlerle mücadele konusunda daha kararlı adımlar atması gerektiğini vurguluyor. İçten, "Bu ortam maalesef Türkiye'de çok hızlı bir şekilde gelişti ve büyüdü. Özellikle son 3-4 yıl içinde sahte taklit sektöründeki inanılmaz hızlı büyümeye devletimizin bir dur demesi gerekiyor" diyor. İçten ayrıca, ithalatta yüksek vergilerin makul seviyelere indirilmesi ve ham madde tedarikinde üreticilerin elinin rahatlatılması gerektiğini ifade ediyor.
Taklit Ürünlerle Mücadelede Atılması Gereken Adımlar
Taklit ürünlerin ve mağazaların sektörde yarattığı tahribatı azaltmak için, devletin yanı sıra sektör temsilcilerinin de aktif rol alması gerekiyor. Sektör temsilcileri, taklit ürünlerle mücadele konusunda daha etkin stratejiler geliştirmeli ve bu stratejileri uygulamaya koymalıdır.
Bu noktada, sektör temsilcilerinin üzerinde durduğu bazı önemli adımlar şunlardır:
-
Yasal Düzenlemeler: Taklit ürünlerle mücadele konusunda daha sert yasal düzenlemeler getirilmelidir. Özellikle sahte ürünlerin üretimi ve satışını engelleyecek caydırıcı cezalar uygulanmalıdır.
-
Denetimlerin Artırılması: Sahte ve taklit ürünlerin satışını engellemek için denetimlerin artırılması gerekmektedir. Bu denetimler, hem fiziksel mağazalarda hem de e-ticaret platformlarında etkin bir şekilde yapılmalıdır.
-
Tüketici Bilinçlendirmesi: Tüketicilerin, sahte ürünlerle ilgili bilinçlendirilmesi önemlidir. Özellikle internet üzerinden yapılan alışverişlerde, tüketicilerin sahte ürünlerle karşı karşıya kalmamak için dikkatli olmaları gerekmektedir.
-
Uluslararası İşbirliği: Taklit ürünlerle mücadele, yalnızca ulusal düzeyde değil, aynı zamanda uluslararası düzeyde de ele alınmalıdır. Özellikle ithalat ve ihracatta yaşanan sorunların çözülmesi için diğer ülkelerle işbirliği yapılması gerekmektedir.
Sertifika Programlarımızı İncelemek için tıklayın
Sonuç: Taklit Ürünler ve Mağazalar, Sektörün Geleceğini Tehdit Ediyor
Türkiye'de hazır giyim ve ayakkabı sektörü, yüksek enflasyon, ithalatta artış ve ihracattaki durgunluk gibi sorunlarla boğuşurken, taklit ürünler ve mağazalar bu sorunları daha da derinleştiriyor. Sektör temsilcileri, bu konuda devletin daha etkin önlemler alması gerektiğini vurguluyorlar. Sahte ürünlerle mücadelede daha kararlı adımlar atılmazsa, sektörün pazar kaybı ve vitrin satışlarındaki düşüş devam edecektir.
Sektörün bu zorluklarla başa çıkabilmesi için, yasal düzenlemelerin güçlendirilmesi, denetimlerin artırılması ve tüketici bilincinin yükseltilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda, ithalatta uygulanan yüksek vergilerin makul seviyelere indirilmesi ve ham madde tedarikinde üreticilerin desteklenmesi, sektörün rekabet gücünü artıracaktır.
Sonuç olarak, taklit ürünlerin ve mağazaların sektörde yarattığı tahribatın önüne geçilmesi, hem sektörün geleceği hem de Türkiye'nin uluslararası alandaki marka değeri açısından büyük bir öneme sahiptir. Sektör temsilcilerinin bu konudaki çabaları, devletin desteğiyle birleştiğinde, taklit ürünlerle mücadelede önemli başarılar elde edilebilir ve sektörün yeniden canlanması sağlanabilir.